Nhiều người biết phố Hòa Đình là nơi buôn bán hàng nông sản TQ
từ lâu, nhưng, để biết họ mông má hàng TQ thành hàng Việt thì không phải
dễ. PV đã xin vào làm công nhân bốc vác ở đây trong 3 ngày.
>> Đất Thổ Tang, đầu bảng buôn nông sản Tàu
>> Cả làng bỏ ruộng đi buôn nông sản Tàu
>> Phố đầu nậu nông sản Trung Quốc ở Bắc Ninh
Bài 1: Làm công nhân ở “chợ” nông sản
Từ lâu, ở khu phố Hòa
Đình, phường Võ Cường, TP.Bắc Ninh (Bắc Ninh) đã được biết đến với nghề
buôn nông sản nổi tiếng ở cả miền Bắc. Gần đây, rất nhiều hộ dân đã đi
buôn hàng nông sản Trung Quốc (TQ) rồi về tuốt thành hàng Việt. Từ điểm
tập kết này, nhiều nông sản đội lốt Việt được phân phối đi khắp cả nước.
Thực tế, nhiều người đã
biết phố Hòa Đình là nơi buôn bán hàng nông sản TQ từ lâu. Thế nhưng,
để biết họ buôn bán ra sao, việc mông má hàng TQ thành hàng Việt thì
không phải dễ. Cũng bởi lẽ đó, phóng viên đã xin vào làm công nhân bốc
vác ở đây trong 3 ngày liên tục.
Xe tải đến nhập hàng ở các cơ sở thu gom, buôn bán hàng nông sản Trung Quốc.
Ngày đầu làm "cửu vạn"
Vốn quen biết với
Chương (tên các nhân vật trong bài đã được thay đổi)- một "ông anh xã
hội", nên khi nghe tôi có ý định xin vào làm công nhân ở phố nông sản
này, anh ta đồng ý giới thiệu ngay. Trước khi làm "thủ tục" nhận vào làm
công nhân, tôi được Chương cho biết, cả phường Võ Cường có 5 khu phố,
nhưng chỉ duy nhất có khu phố chợ Hòa Đình là giàu hơn cả, bởi người dân
ở đây kinh doanh hàng nông sản TQ. Hiện cả phố có khoảng gần 30 cơ sở
kinh doanh lớn nhỏ nằm chủ yếu ở 2 cung đường chính là Nguyễn Văn Cừ và
Lý Anh Tông. Trong đó chỉ có 2 - 3 cơ sở kinh doanh quy mô lớn như cơ sở
kinh doanh của Doanh nghiệp tư nhân T.H, cơ sở chuyên nông sản T.N,
T.O.
Sau khi giới thiệu
xong, Chương hất hàm hỏi tôi: "Thế chú muốn vào cơ sở nào để anh xin".
Nghe tôi nói, muốn vào hẳn cơ sở lớn cho đàng hoàng, Chương liền bảo:
"Ok, anh xếp cho chú vào chỗ T.H nhé, trong đó có thằng "đệ" của anh làm
quản lý. Chú vào đó thì yên tâm".
Đúng như lời đã hứa,
Cường đưa tôi thẳng đến nhà kho Doanh nghiệp T.H. Qua quan sát, tôi nhận
thấy không khí làm việc tại đây hết sức khẩn trương. Ban ngày, trong cơ
sở này, lúc nào cũng có đến 3 - 4 xe ô tô tải đang chờ "ăn" hàng với
một đội cửu vạn toàn dạng "vai u, thịt bắp" khoảng trên 10 người nối
đuôi nhau xếp hàng vào xe.
Chương dẫn tôi đến gặp
Quang mà như anh ta giới thiệu là "thằng đệ" của mình. Quang đang bốc
hàng vào xe tải phía ngoài nhà kho. Do thống nhất từ trước, nên Quang
không hỏi tôi thêm gì, chỉ dặn khi gặp bà chủ thì bảo quê Bắc Ninh. Sau
màn "chào hỏi" không thể ngắn gọn hơn, Quang đưa tôi tiến thẳng vào
trong nhà kho gặp một người phụ nữ tên H - chủ của kho hàng này. Được
Quang giới thiệu, bà chủ đồng ý nhận tôi làm công nhân ở đây.
Đường đi của "hàng Tàu"
Ngày đầu do mới làm,
chưa quen việc, nên tôi được giao dọn vệ sinh nhà kho. Công việc chủ yếu
là thu dọn vỏ và các loại nông sản thối bỏ đi. Rảnh thì đứng trực để
tiếp hàng lên sàng, cứ lọc tới đâu hết hàng thì lại bốc bao khác lên.
Liên tục cứ thế cho đến khi đủ hàng cho khách mới thôi.
Làm một lúc đến khoảng
gần 12 giờ trưa thì có một xe tải mang biển số Nghệ An 37C-000.xx đến
lấy gần 7 tấn hành tây và hành tái nhỏ. Tôi được một nhân viên quản lý
tên Nam huy động cùng với một công nhân nữa đứng cân hàng. Khi xe hàng Nghệ An rời đi, cũng là lúc đồng hồ trong kho điểm 12 giờ trưa.
Biết đến giờ nghỉ trưa,
Quang đến vỗ vai tôi bảo: "Đi ăn cơm thôi. Ở đây chả ai chờ đâu, cứ đủ
mâm 6 người là chén, vào muộn thì chỉ ăn thừa thôi". Ngồi cùng mâm cơm
với tôi và Quang còn có thêm 4 công nhân khác, 2 người quê Bắc Giang,
còn 2 người còn lại quê ở Phú Thọ. Tôi thắc mắc, ăn cơm thế này, công
nhân mình có hay được ăn rau, củ ở nhà kho doanh nghiệp không?
Quang nhanh nhảu đáp:
"Trong kho nhà toàn nông sản Tàu cả, thấy bảo độc lắm, nên cũng hạn chế
ăn. Toàn ăn rau mua ngoài là chính".
Thấy tôi có vẻ mệt sau
nửa ngày làm việc đầu tiên, Quang bảo: "Làm ở đây thời gian nhiều, hơi
vất, công thấp. Nhưng được cái có chỗ ăn ngủ luôn cũng đỡ". Nói xong,
Quang tâm sự thêm, những ngày thường, Doanh nghiệp T.H có khoảng gần 100
người được chia làm 2 đội, 1 đội làm ca ngày và đội còn lại làm ca đêm.
Còn đối với những tháng giáp tết, hàng về nhiều số lượng công nhân có
thể tăng lên.
Công việc buổi chiều
bắt đầu vào lúc 2 giờ. Lúc này cũng là thời điểm các tiểu thương, đầu
nậu khắp các tỉnh như Thanh Hóa, Khánh Hòa, Lâm Đồng… đã cho xe tải tấp
vào tận trong kho để chờ "ăn" hàng. Tôi được người quản lý tên Minh,
phân công sang tổ bốc vác. Riêng buổi chiều ngày 29/7, theo quan sát và
ước lượng của tôi, số lượng hàng nông sản tại Doanh nghiệp T.H xuất hơn
80 tấn nông sản các loại, trong đó chiếm đa số vẫn là hành tây và cà
rốt.
Về đêm, tôi đếm được có
4 xe container và xe tải với tải trọng khoảng 40 tấn đổ hàng vào 2 nhà
kho của cơ sở này. Theo Quang, 100% số xe hàng này đều lấy hàng rau, củ
TQ từ cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) về đây để tập trung phân loại, sơ
chế. Các loại hàng này chủ yếu là hàng khô như hành tây, hành thái nhỏ,
tỏi, gừng, khoai tây, cà rốt (riêng cà rốt luôn được bảo quản trong kho
lạnh) đợi công nhân ca đêm sơ chế.
Sang ngày thứ 2, tôi
chỉ làm "lớt phớt" và dành chủ yếu thời gian để đi quan sát kho hàng
này. Qua quan sát, tại cơ sở kinh doanh của Doanh nghiệp T.H có 3 địa
điểm chính, trong đó có 1 văn phòng làm việc và 2 nhà kho chứa hàng diện
tích tổng thể lên đến vài nghìn m2 đều nằm trên đường Lý Anh Tông.
Với một kho chứa hàng
chính 3 gian được lợp mái tôn và đệm lót chống cháy khá kiên cố, sức
chứa có thể lên đến hàng nghìn tấn hàng, toàn bộ 2 nhà kho được chia làm
26 lô hàng riêng biệt theo các nông sản. Đặc biệt, có 3 kho lạnh có
diện tích lên đến cả trăm m2 dùng để chứa cà rốt với số lượng có thể lên
đến vài chục tấn hàng.
Ông Đỗ Thanh Lam - Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường:
Do
các doanh nghiệp buôn bán thường sử dụng nhiều hình thức, thủ đoạn tinh
vi nên việc xác minh nguồn gốc xuất xứ rất khó khăn. Các mặt hàng này
nhập vào nước ta từ nhiều nguồn. Thực tế để xác định nguồn gốc thực của
hàng đội lốt “made in Vietnam” rất khó nếu không bắt quả tang tận nơi sản xuất. Họ thường đặt sản xuất trực tiếp tại Trung Quốc với nhãn mác “made in Vietnam” rồi đưa ngược về Việt Nam tiêu thụ; hoặc tìm các địa điểm ở Việt Nam rồi thay đổi nhãn mác...
Chúng
tôi khuyến nghị cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp để giải quyết
vấn đề này, mà giải pháp quan trọng nhất là làm sao phải có nền sản xuất
phát triển từ xây dựng cơ chế chính sách, thiết lập được kênh phân phối
tốt đến sản phẩm nhập khẩu, tiêu thụ phải có nguồn gốc rõ ràng. Bên
cạnh đó là việc điều tra xử lý các vụ việc, làm tốt công tác tuyên
truyền pháp luật, đặc biệt là người sản xuất để họ hướng tới nền sản
xuất sạch; tuyên truyền để người tiêu dùng có thói quen lấy hóa đơn khi
mua bán, tiêu dùng.
Mai Hương ghi)
Ông Nguyễn Hà Bắc - Phó Chủ tịch UBND phường Võ Cường:
Hàng
năm UBND phường giao cho công an phường phối hợp với thanh tra giao
thông thành phố quản lý về an toàn giao thông như kiểm tra, xử phạt các
xe tải đậu, dừng đỗ trái quy định để mua bán nông sản. UBND phường còn
quản lý thêm về vấn đề vệ sinh môi trường. Còn về vấn đề chất lượng nông
sản ra sao, các cơ sở kinh doanh trên địa bàn nhập về bao nhiêu hàng,
tiêu thụ hàng đi những đâu thì UBND phường không quản lý vì không có
chức năng và thẩm quyền để giải quyết xử lý.
Trần Quang (ghi)
|
Theo Trần Quang
Dân Việt
No comments:
Post a Comment