Thứ bảy, 13 Tháng 4 2013 23:08 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nhiều khi đọc báo VN mình tức ấm ức, khó chịu. Chẳng hạn như bản tin này trích dẫn số liệu của một chuyên gia cho rằng tỉ lệ tử vong vì ung thư ở VN thuộc vào hàng cao nhất thế giới.
Vị quan chức này cho biết mỗi năm VN có 110,000 người mắc bệnh ung thư.
Mỗi năm có 82,000 người chết vì ung thư, và ông cho biết tỉ lệ tử vong
là 73.5%. (Thật ra, 82000 / 110000 là 74.5%, chứ đâu phải 73.5%). Nhưng
đó là một tỉ lệ tử vong rất cao, nhưng tôi thấy hơi … khó tin. Ung thư là một bệnh quan trọng và đáng sợ, nhưng hình như chưa được nghiên cứu đầy đủ ở nước ta. Ngay cả những con số rất căn bản cũng có nhiều mâu thuẫn. Chẳng hạn như trong bài báo trên, một chuyên gia cho biết mỗi năm VN có khoảng 110,000 người mắc bệnh ung thư, và 82,000 người chết. Nhưng bài báo trên Vietnamnet thì cung cấp một thông tin hoàn toàn khác. Bài báo viết: “PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó Giám đốc bệnh viện K, Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư cho biết, mỗi năm tại Việt Nam, số bệnh nhân ung thư mắc mới là 150.000 người và có 75.000 người tử vong.” Rất khó biết con số nào chính xác hay đáng tin cậy. Có lẽ chẳng có con số nào đáng tin cả! Theo một nghiên cứu đã công bố trước đây thì tỉ lệ mắc bệnh ung thư (tính trên 100,000 người) ở nam giới là 151 và nữ giới là 144. Do đó, với dân số hiện nay, chúng ta có thể ước tính rằng VN có khoảng 137,000 người mắc bệnh ung thư mỗi năm. Nhưng ngay cả ước tính này cũng rất “thô”, bởi vì ước tính chính xác hơn phải cho từng dạng ung thư, từng độ tuổi và giới tính. Nhưng rất tiếc là chúng ta vẫn còn thiếu những dữ liệu căn bản như thế. Thật ra, con số 110,000 hay 150,000 người mắc bệnh ung thư mỗi năm chưa phải là cao so với thế giới, nếu so sánh với dân số ~90 triệu. Ở Úc, mỗi năm có khoảng 135,000 người mắc bệnh ung thư, và dân số của Úc là khoảng 21 triệu người. Rất có thể con số thật về bệnh ung thư ở VN cao hơn nhiều, vì những người mắc bệnh không đi xét nghiệm, và những người “đi vào con số thống kê” chỉ do phát hiện sau khi xét nghiệm. Tỉ lệ sống sót (hay tử vong) vì ung thư Nhưng những khác biệt về con số có lẽ chẳng đáng chú ý bằng cách diễn giải dữ liệu. Ai cũng biết không phải ai bị ung thư cũng đều chết trong 1 năm, thậm chí 5, hay 10 năm. Tỉ lệ sống sót tuỳ theo dạng ung thư. Ở Việt Nam, theo tôi biết, chưa có nghiên cứu về tỉ lệ sống sót của các bệnh nhân ung thư. Nhưng ở nước ngoài, đây là một dữ liệu cực kì cơ bản, là chỉ số để đánh giá sự thành bại của chiến lược phòng chống và điều trị bệnh. Sau đây là vài số liệu về xác suất sống sót của các bệnh nhân ung thư:
Bảng số liệu trên cho thấy nguy cơ tử vong rất khác biệt giữa các bệnh ung thư. Chẳng hạn như nguy cơ tử vong ở bệnh nhân ung thư phổ và gan thuộc vào hàng cao nhất. Gần 70% bệnh nhân nam với ung thư phổi chết trong vòng 1 năm, và con số này cho ung thư gan là 80%. Nguy cơ tử vong vì ung thư gan sau 10 năm gần như 100%. Nhưng những ung thư mà công chúng rất sợ như ung thư vú thì tỉ lệ tử vong trong vòng 1 năm chỉ 4%, sau 5 năm là 15%, và sau 10 năm là 23%. Thật ra, nguy cơ tử vong vì ung thư vú còn thấp hơn nguy cơ tử vong vì gãy cổ xương đùi (nhưng trớ trêu thay, ít ai sợ bị gãy xương mà chỉ sợ ung thư vú). Tỉ lệ tử vong vì ung thư ở VN là 73.5%? Tuy Việt Nam chưa có những con số như trên, nhưng tôi nghĩ không thể nào tỉ lệ tử vong ung thư ở VN cao đến 73.5% một năm. Trước hết, con số 82,000 người tử vong chắc chắn không phải chỉ xảy ra cho 110,000 người mới mắc bệnh trong năm, mà phần lớn có thể là xảy ra cho những người đã mắc bệnh năm trước, năm trước nữa, thậm chí 10 năm trước. Do đó, lấy con số 82,000 chia cho 110,000 người thì chắc chắn không hợp lí, vì hai con số này rất ít liên quan với nhau. Nếu quả thật cứ 100 người mắc bệnh ung thư ở Việt Nam mà có đến 74 người chết trong vòng 1 năm thì đó là một thất bại thê thảm của y tế và y khoa Việt Nam! Tôi không bao giờ tin VN mình “tệ” như thế. Trong bài báo, còn có phát biểu của chuyên gia rằng “Ở các nước phát triển, tỉ lệ [tử vong] này hạ xuống 49,4% và các nước đang phát triển là 67,8%, đều thấp hơn tỉ lệ tử vong ở VN.” Tôi không biết con số ở các nước đang phát triển là bao nhiêu, nhưng tôi nghĩ rằng con số 49.4% ở các nước phát triển là không đúng. Không bao giờ cao như thế! Số liệu ở Úc cho thấy hơn 60% bệnh nhân ung thư sống sót trên 5 năm. Nói cách khác, tỉ lệ tử vong trong vòng 5 năm là 40%. Tỉ lệ này rất tương đương với Anh và cao hơn Mĩ một chút.
Tỉ lệ sống sót sau 5 năm ở bệnh nhân ung thư (nguồn: http://www.cancervic.org.au)
Bao nhiêu người đang mắc bệnh ung thư và còn sống? Bài báo trên Vietnamnet có đưa ra một con số còn đáng ngạc nhiên hơn! Bài báo viết “Cộng với số bệnh nhân đã mắc, tính tới thời điểm hiện tại, cả nước có 240.000 - 250.000 người mắc bệnh đang sống chung với bệnh ung thư.” Tôi nghĩ con số phải cao hơn nhiều, chứ không thể nào thấp như thế. Tôi thử làm một ước tính đơn giản và chỉ giới hạn trong vòng 10 năm.
Nói tóm lại, những phân tích trên cho thấy tỉ lệ tử vong do ung thư là một chỉ số rất khó ước tính. Khó ước tính vì nó tuỳ thuộc vào dạng ung thư, thời gian, độ tuổi, giới tính. Nếu không có nghiên cứu dài hơi thì khó mà có những dữ liệu đáng tin cậy để hoạch định chính sách. Trong bối cảnh thiếu nghiên cứu, tất cả những phát biểu đều khó tin. Tham khảo: http://vietnamnet.vn/vn/xa-hoi/102565/sung-sot-vi-benh-nhan-ung-thu-tang-nhanh.html Sửng sốt vì bệnh nhân ung thư tăng nhanh Bệnh nhân mắc bệnh ung thư đang tăng nhanh tại Việt Nam. Điều đáng buồn là phần lớn người bệnh đến khám khi đã ở giai đoạn muộn, khiến tỷ lệ chữa khỏi bệnh ung thư ở Việt Nam chưa được cao như mong muốn. PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó Giám đốc bệnh viện K, Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư cho biết, mỗi năm tại Việt Nam, số bệnh nhân ung thư mắc mới là 150.000 người và có 75.000 người tử vong. Cộng với số bệnh nhân đã mắc, tính tới thời điểm hiện tại, cả nước có 240.000 - 250.000 người mắc bệnh đang sống chung với bệnh ung thư. […] http://sgtt.vn/Khoe-va-Vui/176731/Ti-le-tu-vong-do-ung-thu-o-VN-cao-hang-dau-the-gioi.html
Tỉ lệ tử vong do ung thư ở VN cao hàng đầu thế giới
SGTT.VN - Tại hội nghị khoa học
quốc tế về phòng chống ung thư tổ chức ở BV Bạch Mai ngày 11.4, ông Mai
Trọng Khoa, phó GĐ BV Bạch Mai, cho hay mỗi năm có khoảng 110.000 ca
mắc ung thư mới tại VN.
Cũng theo ông, số tử vong do ung
thư hằng năm lên đến 82.000 trường hợp, tỉ lệ tử vong/mắc lên đến 73,5%
và vào loại cao hàng đầu thế giới.
Được biết, tỉ lệ tử vong/mắc ở bệnh nhân ung thư chung toàn thế giới là 59,7%.
Ở các nước phát triển, tỉ lệ này hạ xuống 49,4% và các nước đang phát triển là 67,8%, đều thấp hơn tỉ lệ tử vong ở VN.
Theo báo cáo tại hội thảo, 15 loại
ung thư thường gặp nhất ở VN là phổi, vú, đại trực tràng, dạ dày, gan,
tiền liệt tuyến, tử cung/cổ tử cung, thực quản, bàng quang, u lympho
không hodgkin, khoang miệng, bệnh bạch cầu, tụy, buồng trứng và thận,
trong đó thường gặp nhất ở nam giới là ung thư phổi và nữ giới là ung
thư vú, kế đến là đại trực tràng, dạ dày, tiền liệt tuyến ở nam và ung
thư tử cung, cổ tử cung ở nữ giới.
Số mắc các loại ung thư khác nhau
giữa các vùng địa dư, trong đó tỉ lệ mắc ung thư cổ tử cung ở TP.HCM gấp
gần sáu lần Hà Nội, nhưng ung thư vú ở Hà Nội lại cao gấp rưỡi TP.HCM.
Nam giới TP.HCM mắc ung thư gan nhiều, nhưng nam giới Hà Nội mắc ung thư phổi nhiều hơn hẳn. |
nguyenvantuan
http://www.nguyenvantuan.net/health/2-health/1698-ti-le-tu-vong-do-ung-thu-vn-cao-nhat-the-gioi-
No comments:
Post a Comment