May 18, 2013 By Leave a Comment
T/S Alan Phan
15 May 2013
“Tôi không biết những gì sẽ chờ đợi ở cuối đường, nhưng tôi sẽ đến với nụ cười trên môi” Herman Melville (Moby-Dick)
Phải ra khỏi thiên đường
Trong những chuyến du hành liên lục
địa, du khách người Úc chiếm số khá đông so với dân số khiêm tốn của xứ
này, khoảng 23 triệu. Tôi tìm ra nguyên nhân khi qua Úc học hậu đại học
vào năm 2002. Tại Tweed Heads và Coolangatta nơi trường Southern Cross
tọa lạc, tôi tìm thấy một thiên đường tuyệt vời mà thiên nhiên đã ban
phúc và con người đã trân trọng. Biển xanh trong ngây ngất, không khí
không một hạt bụi, khí hậu ấm áp, cảnh quan và kiến trúc hài hòa, không
nhiều chênh lệch giữa giàu nghèo dù mức sống cao, tốn kém. Tuy nhiên,
mỗi tuần, tôi háo hức chờ đến Thứ Sáu để bay về Hồng Kông..vì thiên
đường Úc buồn không thể tả.
Có lẽ vì vậy, người Úc nào, dù già trẻ
lớn bé, nam nữ hay đồng tính, đều thích du lịch thế giới mỗi khi có dịp,
hay tìm một việc làm, một cô vợ hay một tấm chồng…ở một nơi nào khác.
Họ sẵn sàng ra biển lớn để tìm cảm giác lạ, kiến thức mở, kinh nghiệm
mới cho cuộc sống hay sự nghiệp của mình. Với tư duy này, có thể nói
người Úc có chỉ số IQ hay EQ hay AQ rất tốt.
Nếu so sánh, tôi nghĩ sự sáng tạo
trong nền kinh tế IT của 23 triệu dân Úc chắc phải hơn những thành quả
thu nhặt của 1.2 tỷ dân Trung Quốc. Chỉ nhìn sĩ số sinh viên Tàu tại các
đại học Úc chúng ta có thể mường tượng một nghịch lý nào đó về “sự
thông minh của đám đông”. Nếu người Tàu hãnh diện về 5 ngàn năm văn hóa,
họ sẽ nghĩ thế nào khi nhận biết rằng 200 năm trước, những tổ tiên sáng
lập ra nước Úc là những tên tội phạm nguy hiểm bị Anh đầy qua một hòn
đảo ngoài thế giới nơi chỉ có rừng thiêng nước độc?
Sự việc cũng cho ta chút hy vọng là
nếu những tên đầu trộm đuôi cướp này có thể tạo nên một thế giới văn
minh cho con cháu; thì bầy vượn của những khu rừng khác trên thế giới
cũng có thể vượt qua chính mình để có được những Planet of the Apes thần
kỳ trong phim ảnh?
Bài học của các anh chị Tây Ba Lô
Quay lại Saigon, mỗi khi đi ngang
khu Phạm Ngủ Lão, Đề Thám…tôi nhìn các anh chị Tây Ba Lô với nhiều thán
phục và hoài niệm. Họ là hình ảnh của Alan thời 60’s, vai nặng ba lô đầy
đồ đạc, quần áo rẻ tiền, túi không bao giờ có nhiều hơn 50 đô, lang
thang trên mọi nẻo đường của Âu Châu, thường không biết hôm nay sẽ ăn gì
và ngủ ở đâu. Luôn an ủi mình bằng câu “tùy cơ ứng biến” và “trời sinh
Alan sẽ sinh ra bánh mì”.
Những cuộc phiêu lưu vô định… đôi
khi ngu xuẩn này đương nhiên cũng gây nhiều ngạc nhiên khó chịu và bực
bội…vì Murphy có câu thành ngữ là nếu có gì sai trái, nó sẽ hiện thực và
luôn luôn là vào thời điểm bất ngờ nhất. Tôi không quên lần tán tỉnh
được 2 cô nàng ở Barcelona, nghĩ là tối nay sẽ có cuộc tình tay ba tuyệt
diệu. Nào ngờ, nửa đêm, bị trói thúc ké trên chiếc ghế gỗ trong căn
phòng khách sạn tồi tàn. Hai cô “người tình” lý tưởng thì đã biến mất
với tiền bạc và quần áo của mình. Hay lần chiếc xe buýt cũ kỹ rơi xuống
hố gần Qito (Ecuador). May mà chỉ bị thương nhẹ.
Nhưng những chuyến đi này là những
kho tàng khi từ tương lai nhìn lại…chúng mở mang trí tuệ (một ngày đàng
học một sàng khôn), chúng tăng lực tự tin cho tinh thần, và chúng giúp
chúng ta có một tầm nhìn chính xác hơn về cái hư vô và nghiệp chướng của
con người.
Tôi không biết là giữa những mảnh
bằng đại học và những chuyến đi…cái nào đã thực sự đóng góp nhiều hơn
trong quá trình làm người của mình.
Một đội ngũ…Ta Ba Lô
Trong cuộc hội thảo gần đây tại một
trường đại học, tôi đã ngạc nhiên khi thấy quá ít sinh viên Việt có hộ
chiếu và đã từng xuất ngoại. Tôi tin là hơn nửa số sinh viên có mặt hôm
đó chắc có nhiều tiền hơn phần lớn các Tây Ba Lô tại Saigon. Điều họ
thiếu sót lớn nhất là “ước muốn” và “can đảm”. Tiền tiêu cho những giờ
chém gió và lảm nhảm tại các quán cà phê và các quán nhậu có thể nhiều
hơn tiền tiêu mỗi ngày tại Thái Lan hay Myanmar. Vé máy bay đi nhiều nơi
ở Asean rẻ hơn vé máy bay đi Hà Nội hay Đà Nẵng. Một chân làm bếp hay
dọn dẹp trên một con tầu cho bạn một chuyến đi miễn phí qua Âu, Úc hay
Mỹ. Phần lớn các bạn trẻ Việt ngày nay thông minh, sáng tạo và nếu biết
tìm tòi trên mạng, sẽ tìm ra cả trăm cách thức để làm…Ta Ba Lô.
20 năm trước, tôi khó tìm ra một du
khách từ Trung Quốc, Việt Nam hay Liên Xô. Hộ chiếu để xuất ngoại là một
ân huệ và quyền lợi của các con ông cháu cha. Bây giờ, thì khắp thế
giới, đâu cũng có dấu ấn của các công dân XHCN này. Tuy nhiên, phần lớn
du khách thuộc hai loại: các tư bản đỏ với những tiêu xài hàng hiệu và
khoe khoang thật “sốc” với dân địa phương và các ông bà già chắt chiu
tiền tiết kiệm qua những tours rẻ tiền, bầy đàn, sợ sệt và thích phóng
uế bừa bãi. Rất ít du khách là những…ta ba lô muốn đi tìm một kiến thức
và kinh nghiệm về thế giới bên ngoài. Tôi chắc chắn là chúng hào hứng và
quý giá hơn các lớp học Mác Lê buồn tè, nhìn qua lăng kính của những
ông già gần đất xa trời.
Đòi hỏi của nền kinh tế kiến thức
Sự va chạm với thực tại, đôi khi khá
đắng cay và tủi nhục, sẽ làm con người Việt trong bạn thức tỉnh: từ
những bản lĩnh đáng tự hào đến những thói quen nhiều ngu muội. Tôi vẫn
nghĩ cách duy nhất để thể hiện lòng yêu nước và đóng góp tích cực vào
định mệnh tương lai của xã hội là thể hiện sự thăng hoa, tiến bộ hàng
ngày của cá nhân mình. Chúng ta cần đổi mới, nhưng hãy đổi mới chính con
người nội tại trước đã.
Hành trình dài cần những bước nhỏ
đầu tiên. Hãy hứa với mình là sẽ đi xin một hộ chiếu ngày mai và suy
nghĩ ra cách đi chơi Kampuchia hay Lào hay Thái Lan …trong tháng tới.
Đơn giản thế thôi.
Hãy ra biển lớn…nhìn, nghe và suy nghĩ. Một lúc nào đó, mình sẽ biết làm gì với con người mới của mình…
Hãy nghe Eleanor Roosevelt thì
thầm..” Mục tiêu của đời sống là hãy sống, hãy tận hưởng kinh nghiệm,
hãy lên đường tìm những phiêu lưu mới, hăng hái và không sợ sệt”….
Alan Phan
No comments:
Post a Comment